ม้าเทวดา หรือ กวางผา สัตว์ป่าสงวนหายากบนดอยอินทนนท์

เก้งหม้อ  กวางผา พฤติกรรม  สมัน  เขา เลียงผา  ควายป่า  แมวลายหินอ่อน  ม้าเทวดา

กวางผา มีรูปร่างคล้ายแพะหรือเลียงผา (Capricornis spp.) ที่มีขนาดเล็ก ซึ่งครั้งหนึ่งเลียงผาเองก็เคยใช้ชื่อสกุลเดียวกับกวางผาด้วย มีเขาสั้น ๆ ทั้งตัวผู้และตัวเมีย เป็นกรวยปลายเรียวแหลมคล้ายกันทั้ง 2 ข้าง ไม่มีการแตกกิ่งเขา เปลือกนอกเป็นปลอกเขาแข็งสวมทับบนแกนเขา ซึ่งเป็นแกนกระดูกที่งอกติดกับกะโหลกศีรษะชิ้นหน้าผาก ตัวเขาเจริญขึ้นตามอายุ และมีชุดเดียวตลอดชีวิต ไม่มีการผลัดเขาเหมือนกวาง เก้งหม้อ

ม้าเทวดา

กวางผา

>>พฤติกรรม<<
กวางผาจะอาศัยอยู่เดี่ยว ๆ ตามลำพัง หรือบางช่วงจะอาศัยอยู่กันเป็นคู่หรือกลุ่มเล็ก ๆ (2-6 ตัว) หากินในช่วงเช้า และเย็น ในที่โล่งตามทุ่งหญ้า ที่ลาดชันน้อย ส่วนช่วงกลางวันมักจะนอนพักผ่อนบนลานหินตามหน้าผา ชะง่อนหิน
>>อาหาร<<
กวางผาเป็นพวกสัตว์กินยอดไม้ และกินหญ้าเป็น ส่วนอาหารหลักนั้นส่วนใหญ่จะเป็นหญ้า รองลงมาเป็นไม้ล้มลุก ผลไม้ ยอดไม้และใบไม้พุ่มเตี้ย ๆ อาหารโปรดของกวางผา คือยอดอ่อนของหญ้าระบัด กวางผา
>>การสืบพันธุ์<<
กวางผาเข้าสู่วันเจริญพันธุ์ตอนอายุ 2 – 3 ปี
.
ผสมพันธุ์ในช่วงเดือน พฤศจิกายน – ธันวาคม
.
ระยะเวลาในการตั้งท้องอยู่ที่ประมาณ 6 – 7 เดือน
ปัจจัยคุกคาม<<
1) การบุกรุกพื้นที่ป่า
– การบุกรุกถางป่าเพื่อทำไร่เลื่อนลอยทำให้กวางผาสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัย
2) การปล่อยสัตว์เลี้ยง
– การปล่อยสัตว์เลี้ยงโดยเฉพาะวัวควาย ซึ่งเป็นสัตว์ที่อยู่ในวงศ์เดียวกับกวางผา จะสามารถนำมาซึ่งโรคระบาดที่สามารถติดกวางผาได้
3) การล่ากวางผา
4) ภาวะเลือดชิด (inbreeding)

แมวลายหินอ่อน

กวางผา ม้าเทวดา

ควายป่า

พฤติกรรม กวางผาไม่มีเคราใต้คางเหมือนแพะรวมทั้งมีขนาดเล็กกว่าเลียงผาเกือบเท่าตัว ขนมีสีอ่อนไม่เข้มเหมือนเลียงผา ขนชั้นนอกเป็นเส้นยาวหยาบ มีขนชั้นในเป็นเส้นละเอียดนุ่ม ซึ่งไม่พบในเลียงผา ระหว่างโคนเขาทั้ง 2 ข้าง ไปถึงหลังใบหูมีกระจุกขนเป็นยอดแหลมสีน้ำตาลเข้มชัดเจน ถัดต่อมาบริเวณหลังและสะโพกมีแผงขนยาวคล้ายอานม้าบาง ๆ สีเทา กลางหลังมีแถบขนสีดำพาดยาวตามแนวสันหลังไปจดโคนหาง หางสั้นเป็นพวงสีเข้มดำ ขนใต้คางและแผ่นอกสีน้ำตาลอ่อน เห็นเป็นแถบลายจาง ๆ บริเวณแผ่นอก สีขนช่วงโคนขาเข้มกว่าช่วงปลายขาลงไปถึงกีบเท้า เขาสั้นสีดำเป็นรูปกรวยแหลม ปลายเขาเรียวแหลมโค้งไปข้างหลังเล็กน้อย โคนเขาใหญ่มีรอยหยักเป็นวง ๆ รอบเขาชัดเจน โดยทั่วไปแล้วสีขนของกวางผาตัวเมียจะอ่อนกว่าตัวผู้ เขาสั้นเล็กและมีรอยหยักรอบโคนเขาไม่ลึกชัดเจนอย่างเขาของตัวผู้ ม้าเทวดา

 

สมัน  ทั้งหมดเป็นสัตว์ที่อาศัยและหากินบนที่ราบสูงที่เป็นภูเขาหรือหน้าผาที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 1,000–4,000 เมตร พบกระจายพันธุ์ตั้งแต่เทือกเขาหิมาลัยจรดจนถึงเอเชียตะวันออก มีประชากรบางส่วนลงมาในเอเชียอาคเนย์ด้วย เป็นสัตว์ที่มีกีบเท้าที่แข็งแรงรับน้ำหนักได้ จึงเหมาะกับการกระโดดไปมาและไต่ไปตามหน้าผา เป็นสัตว์ที่มีการระแวดระวังภัยสูง ใช้ประสาทการมองเห็นมากกว่าการดมกลิ่น อีกทั้งยังเป็นสัตว์ที่ว่ายน้ำได้ และว่ายน้ำได้เก่งอีกด้วยซ้ำ เคยมีรายงานว่าสามารถว่ายน้ำข้ามไปมาระหว่างเกาะต่าง ๆ ได้ เขา เลียงผา

กวางผา พฤติกรรม

กวางผา

เขา เลียงผา

ควายป่า (3 พ.ย.65) อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่ เผยภาพคลิปวิดีโอเป็นภาพกวางผา หรือ ม้าเทวดา สัตว์ป่าหายากและใกล้สูญพันธุ์ของประเทศไทย กำลังเดินออกหากินบนสันเขาบริเวณเส้นทางศึกษาธรรมชาติกิ่วแม่ปาน โดยเวลาที่พบกวางผาประมาณเกือบ 11.00 น.วันนี้ ซึ่งผู้ที่บันทึกภาพวีดีโอได้ คือ นางสาวจันทภา คำไผ่ประพันธ์กุล นักท่องเที่ยวซึ่งเดินทางขึ้นไปท่องเที่ยวบริเวณเส้นทางศึกษาธรรมชาติกิ่วแม่ปานที่เพิ่งเปิดให้เข้าชมได้เพียง 3 วันเท่านั้น หลังจากปิดพื้นที่ตลอดช่วงฤดูฝนเพื่อให้ธรรมชาติได้ฟื้นตัว

กวางผา

สมัน

แมวลายหินอ่อน โดยกวางผาที่พบในวันนี้พบเป็นครั้งที่ 2 หลังจากก่อนหน้านี้พบกวางผา 2 ตัว ออกมาเดินหากินบริเวณใกล้เคียงกันเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม ที่ผ่านมา สะท้อนถึงความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่า

นายเกรียงไกร ไชยพิเศษ หัวหน้าอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ เปิดเผยว่า เป็นภาพที่หาดูได้ยาก เพราะตามธรรมชาติกวางผาซึ่งเป็นสัตว์ป่าสงวนหายากเป็นสัตว์ที่มีสัญชาติญาณระมัดระวังตัวสูง ซึ่งการออกมาปรากฏตัวเป็นผลมาจากการปิดพื้นที่เส้นทางศึกษาธรรมชาติประจำปีตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน – 31 ตุลาคม รวม 5 เดือน เพื่อให้ธรรมชาติได้ฟื้นตัว

สำหรับกวางผา หรือม้าเทวดา เป็นสัตว์ป่าสงวน 1 ใน 15 ชนิด ของประเทศไทยและอนุสัญญา CITES จัดไว้ในบัญชีใกล้สูญพันธุ์ โดยเป็นสัตว์จำพวกแพะ แกะ เช่นเดียวกับเลียงผาแต่มีขนาดเล็กกว่า และจะอยู่บนยอดเขาสูงชันในที่ระดับน้ำสูงชันมากกว่า 1,000 เมตร ในไทยเคยพบที่ดอยม่อนจอง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอมก๋อย ดอยเลี่ยม ดอยเชียงดาว กวางผา

แนะนำ

เครดิต www.sanook.com